Het videokunstprogramma States of Desire onderzoekt wat verlangen kan betekenen. De kunstenaars laten ieder op hun eigen manier een andere wereld zien. In sommige werken speelt verlangen een persoonlijke rol: een verlangen naar contact, liefde, rust of veiligheid. In andere werken zien we een meer politieke vorm van verlangen: een verlangen om niet meer als object gezien te worden en te breken met de regels, maatschappelijke verwachtingen en onderdrukking. Is er een verschil tussen het persoonlijke en politieke? Kan verlangen een manier zijn om zeggenschap terug te winnen en te vechten tegen onrecht?
Het programma is te zien van 5 tot en met 7 juli op het festivalterrein. De meeste kunstwerken zijn doorlopend te bekijken, de film Head over Heels van Nelly Dansen zie je hier elke dag om 14.30 en 18.30 uur. n.
Dit programma is samengesteld door beeldend kunstenaar en artistiek onderzoeker Julius Thissen, in opdracht van Museum Arnhem.
Deelnemende kunstenaars
Ada M. Patterson
Ada M. Patterson woont en werkt op Barbados, in Londen en Rotterdam als beeldend kunstenaar en schrijver. Ze maakt maskers, muziek, performance art, gedichten, kunstwerken van textiel en videokunst. Verhalen vertellen – hoe kan dat het vormen van een identiteit moeilijker of juist makkelijker maken? Hiermee onderzoekt zij de onderwerpen transformatie, crisis, verdriet, woede, verdwijning, discretie, zelfverdediging en overleven.
Haar videokunstwerk, an affirmation (affirmatie of bevestiging) toont een dromerig scenario van een leven onder de oppervlakte van de oceaan. Een sympathieke stem neemt ons mee op een liefdevolle reis. We drijven op en onder het water waar lichtstralen worden omgebogen en weerkaatst. Dit werk is een ode aan wat het zou kunnen betekenen om als transgender persoon te leven – zonder daarbij zichtbaar voor de buitenwereld te moeten zijn. Ada vraagt zich af: “Is er misschien ruimte om te ademen en onder water te leven, ver weg van landen die vijandig zijn ten opzichte van trans vormen van leven?
Ahmad Mallah en Rebecca Lillich/Krüger
Ahmad Mallah en Rebecca Lillich/Krüger gebruiken alledaagse voorwerpen als symbolen van verbinding en vertrouwen. Het kunstenaarsduo maakt intieme performances, waarbij ze het publiek uitnodigen om hun eigen ideeën en betekenissen aan het werk te geven.
The Ladder was hun eerste samenwerking; een reeks oefeningen in vertrouwen. Live of als film zien we hen samen op een liefdevolle reis naar veiligheid. “Ons vertrouwen, ons werk en onze kunst is een gesprek. Een gesprek dat nooit ophoudt. Het werk is een reeks gebeurtenissen waarbij de ladder symbool staat voor dit proces.”
Bodil Ouédraogo
Bodil Ouédraogo zoekt manieren om elk deel van (haar) identiteit te koesteren en te eren. Met haar werk maakt zij verbindingen waarin al deze delen samenkomen. Ze onderzoekt verschillende aspecten van de Zwarte cultuur die op het eerste gezicht ver van elkaar lijken te staan en verbindt dans, textiel, film, fotografie en sculpturen. Zij vertaalt deze naar installaties die een nieuwe gedeelde werkelijkheid en ervaring tot leven laten komen.
Framed Intimacy, Foreword combineert sculptuur, video, beweging en muziek gecomponeerd door Bram Owusu. Het werk neemt het erfgoed van West-Afrikaanse sculpturen als uitgangspunt. Deze sculpturen worden in de video ingezet, om saamhorigheid uit te drukken en generatiebanden te onderzoeken. Bodil vergroot delen van de sculpturen uit naar menselijk formaat en laat mensen deze ‘dragen’ op een performatieve manier. Dit verandert de manier waarop we naar de beelden kijken en wat ze betekenen.
Video Talents: Jomecia Oosterwolde, Luna Frederique, Benjamin Aerts, Osayi Osawe Turay, Siesa Moll, Mamadou Ouédraogo
Muziek: Bram Owusu
Video en edit: Anne Lakeman
Cheryl Donegan
Vanaf de vroege jaren ’90 maakte Cheryl Donegan conceptuele video’s. Hierin overdrijft ze clichés over seks, gender, kunstproductie en kunstgeschiedenis op een grappige, maar kritische manier. Zo onthult ze stereotypes. In de video Head zie je haar een straal witte vloeistof uit een plastic verpakking in haar mond opvangen, soms doorslikken, of laat deze terug in de fles druppelen. Het hoogtepunt van de video is het uitspugen van de vloeistof op de achtergrond, wat de kunstenares ziet als een vorm van Action Painting. Hiermee maakt Donegan een belangrijke parodie op het pornografische beeld van de altijd lustvolle en onderdanige vrouw.
Kahee Jeong
Kahee Jeong onderzoekt processen die te maken hebben met menselijke strijd en de angsten, trauma’s en stigma’s die daarbij komen kijken. Jeong werkt met verschillende disciplines zoals literatuur, filosofie en neurowetenschappen. Zij gebruikt daarbij video, tekst en ingrepen in de ruimte, bijvoorbeeld door te spelen met temperatuurveranderingen. Kahee wil ruimtes creëren, waar complexe emoties en situaties veilig kunnen worden ervaren door middel van kunst. Zij wil daarmee het menselijke denkproces onderzoeken en erop reageren.
Het videokunstwerk Charybdis (2024) is gebaseerd op de Odyssee van Homerus. Hier wordt Charybdis, de dochter van zeegod Poseidon en aardgodin Gaia, veranderd in een draaikolk met een eindeloze dorst. Het verhaal van Charybdis laat zien hoe krachtig en destructief verlangens kunnen zijn en Jeong maakt een vergelijking met verslaving. “Vandaag de dag is dit verhaal relevant omdat overheden en bedrijven vaak verlangens creëren en uitbuiten voor hun eigen winst. Net zoals Charybdis werd vervloekt door een hogere macht, kunnen individuen gevangen worden door verslaving gecreëerd door dominante krachten in de samenleving.”
Lydia Schouten
Lydia Schouten maakt sinds 1978 performances, installaties en video’s over thema’s als gender, seksualiteit, schoonheid en dood. Ze onderzoekt hoe de echte wereld verschilt van de wereld die massamedia creëert. In haar vroege werk richtte ze zich op haar eigen ervaringen met onderdrukkende vrouwbeelden. In de jaren ’80 verschoof haar aandacht naar hoe massamedia stereotypen van mannen en vrouwen beïnvloeden.
In haar video’s Echoes of Death/Forever Young (1986) en Beauty Becomes the Beast (1985) onderzoekt ze deze thema’s. Echoes of Death/Forever Young gaat over het ideaal van eeuwige jeugd dat de media laat zien, waar ouderdom nauwelijks wordt getoond. Beauty Becomes the Beast gaat over het verlangen naar geluk en harmonie tussen mens en natuur, wat moeilijker wordt door de onrealistische ideaalbeelden die massamedia ons laten zien.
Nelly Dansen
Nelke Mast, ook bekend als Nelly Dansen, is een conceptueel kunstenaar en noemt zichzelf een bimbo. Ze onderzoekt de werking en waarde van erotiek, liefde in het digitale tijdperk en hoe identiteit en ons ‘zelf’ wordt gevormd. Ze gebruikt hierbij theorieën van Sigmund Freud. Binnen haar werk vervagen de grenzen tussen fictie en realiteit.
De film Head over Heels is een eerbetoon aan de bimbo levensstijl. Hierin zien we Nellysamen met een grote groep bimbo’s in een gekraakte Playboy Mansion. Ze reist door Los Angeles om latte’s voor haar vrienden te halen. Tijdens haar tocht ontmoet Nelly een enge en seksistische Uberchauffeur, nieuwsgierige toeristen in een Hollywood tourbus en een opdringerige luxe autodealer. Deze ontmoetingen zijn gefilmd met verschillende camera’s en laten zien dat de manier waarop vrouwen worden bekeken en behandeld sinds Freuds tijd niet veel is veranderd.
Samantha Nye
Samantha Nye woont en werkt in Philadelphia, Verenigde Staten. Ze schildert en maakt video- en installatiekunst. Als kind was ze model, wat haar hielp om veel te leren over optreden en identiteit. In haar werk gebruikt ze popmuziekvideo’s uit de jaren ’60, om nieuwe ideeën over verleiding te tonen. Ze besteedt aandacht aan ouder wordende lichamen en viert de liefde en verbondenheid binnen de queer gemeenschap. Haar werk zet aan tot denken over seksualiteit en plezier tussen verschillende generaties.
In haar videokunstwerken DADDY en Calendar Girl, onderdeel van de serie Visual Pleasure/Jukebox Cinema, speelt ze oude muziekvideo’s uit de jaren ’60 na. Deze video’s, genaamd Scopitone, waren de voorlopers van de moderne muziekvideo’s en werden in discotheken afgespeeld op apparaten die deels jukebox en deels televisie waren. Om deze werken te maken, verzamelde Nye vrouwen tussen de 55 en 92 jaar, waaronder haar moeder, oma en hun vriendinnen, en de queer ouders uit haar zelfgekozen familie. Ze wil hiermee queer plezier en intimiteit centraal stellen.
Tarona
Tarona is een kunstenaar en regisseur, momenteel gevestigd in Rotterdam. Ze heeft haar carrière gewijd aan het verkennen van de complexiteit van identiteit, terwijl ze ruimte creëert voor de Zwarte Diaspora om een nieuwe manier van weten en zijn te cultiveren.
Pivot werd gemaakt in 2020, als reactie op het performatieve digitale activisme en de protesten in de echte wereld te midden van visueel verhoogd raciaal onrecht tegenover Zwarte mensen. Deze film verkent de genuanceerde dynamiek van Zwarte ervaringen en duikt in de complexiteit van ruimte innemen op eigen voorwaarden, het trotseren van maatschappelijke verwachtingen en het navigeren van persoonlijke prestaties in turbulente tijden.
5 – 7 juli 2024, Groene Heuvels, Beuningen