Vanaf 26 februari in Museum Arnhem
In de nieuwe tentoonstelling: ‘Hans Baluschek & Carel Willink – Kunst voor het volk’. schijnt Museum Arnhem voor het eerst licht op de in Nederland relatief onbekende kunstenaar Hans Baluschek.
Baluschek (1870 … 1935) is in Duitsland een gevierd Berlijns kunstenaar, die bekend werd om zijn geëngageerde kunst, socialisme én rol als aanjager van ondersteuningsregelingen voor kunstenaars. Maar hij was ook de leermeester van Carel Willink.
Klasseverschillen
Baluschek was de zoon van een spoorwegingenieur en bleef levenslang een fascinatie houden voor treinen. Hij studeerde aan de Universiteit van de Kunsten te Berlijn. In zijn studententijd kwam hij onder invloed van het socialisme. Hij las Émile Zola, Leo Tolstoj, Henrik Ibsen en Gerhart Hauptmann, was bevriend met linkse schrijvers als Arno Holz en Johannes Schlaff en maakte sociale klassenverschillen tot een hoofdthema in zijn werk. Inspiratie vond hij vooral in het openbare leven van Berlijn.
Artistiek gezien vond de traditioneel opgeleide Baluschek rond de eeuwwisseling aansluiting bij de avant-gardistisch georiënteerde Berliner Seszession. Met name de impressionist Max Liebermann had veel invloed op zijn werk, maar ook expressionisten als Max Beckmann. In het begin van zijn carrière werd hij vooral beïnvloed door de Russische oorlogsschilder Vasili Veresjtsjagin, hetgeen hem tijdens de Eerste Wereldoorlog van pas kwam toen hij zelf als oorlogsschilder werkte voor diverse tijdschriften. Zijn oorlogswerk is erg somber.
Na de machtsovername door de nazi’s in 1933 belandde Baluschek in het verdomhoekje. Hij werd als vermeend Marxist uit zijn ambt gezet en zijn werk werd bestempeld als “Entartete Kunst“. Hij overleed in 1935, 65 jaar oud.
Willink
Via Willinks kunst introduceert Museum Arnhem werk en leven van Baluschek bij het Nederlandse publiek. Via Baluscheks eigen werk, en door toevoeging van enkele hedendaagse kunstwerken, legt de tentoonstelling de gevoeligheden bloot van sociale kwesties toen en nu.
‘Hans Baluschek & Carel Willink – Kunst voor het volk’ is van 26 februari t/m 25 juni 2023 te zien: