Gemeente geeft organisatie meer tijd
Het is niet haalbaar om de jubileumeditie – de tentoonstelling bestaat over twee jaar 75 jaar – van de Sonsbeek-tentoonstelling in 2024 door te laten gaan. Tot dit advies komt onderzoeksbureau BMC. Burgemeester Ahmet Marcouch heeft aan de gemeenteraad laten weten dat het gemeentebestuur die conclusies overneemt. Misschien kan in 2025 wel een tentoonstelling worden georganiseerd, maar dan moet het bestuur van de internationale tentoonstelling eerst orde op zaken stellen, aldus Marcouch. Ook moet het bestuur een plan maken hoe vermeende misstanden bij het bestuur zoals racisme, seksisme, minachting en gebrek aan respect in de toekomst kunnen worden voorkomen.
Extern onderzoek
Eind september meldde het college van b en w een extern onderzoek te hebben gevraagd naar de haalbaarheid van een jubileumeditie in 2024 en naar de toekomstbestendigheid van zowel Sonsbeek als State of Fashion, die onder één stichting vallen. De eerste vraag is hiermee beantwoord. Over het tweede deel worden in februari 2023 de nadere uitkomsten verwacht.
BMC vindt Sonsbeek in 2024 niet realistisch, zowel inhoudelijk, financieel als organisatorisch. Dat komt onder meer doordat in dat jaar ook een editie van State of Fashion op de planning staat. Verder is onlangs het curatorenteam van Sonsbeek 2024 opgestapt na ernstige klachten over de werkomstandigheden en daardoor is er geen concreet plan voor de manifestatie. Het kost tijd om nieuwe curatoren aan te trekken. Ook onderzochte alternatieven voor 2024 zijn niet wenselijk, zegt BMC. Volgens het onderzoeksbureau hebben bestuur en organisatie tijd nodig om lering en conclusies te trekken uit het proces en het recente vertrek van het curatorenteam. Pas daarna kunnen een opdracht en ambities voor een nieuwe Sonsbeek-editie worden geformuleerd. Intussen gaat BMC door met deel twee van haar onderzoeksopdracht naar een toekomstbestendige organisatie.
Opschuiven
Cathelijne Bouwkamp, wethouder cultuur: “We vinden Sonsbeek van groot belang voor Arnhem en nemen daarom de adviezen en conclusies van BMC over. We willen de komende editie een jaar opschuiven. Dat biedt de organisatie meer tijd om aan de slag te gaan met de uitkomsten van dit onderzoek. Nadeel is dat ze zo niet bijdraagt aan het jubileum van het stadspark in 2024, maar een extra jaar kan leiden tot een sterkere Sonsbeek-tentoonstelling. Ook biedt het ruimte voor de organisatie van State of Fashion en voorkomen we dat deze twee voor Arnhem belangrijke evenementen in hetzelfde jaar plaatsvinden.”
Financiële bijdrage
Volgens BMC is een financiële bijdrage van de gemeente Arnhem cruciaal voor een komende editie. Het college onderschrijft dit en adviseert de gemeenteraad de middelen voor de jubileumeditie in de conceptbegroting te handhaven. In april 2023 volgt naar verwachting een concreet voorstel voor de raad.
Seksisme en racisme
De gemeente vroeg om het onderzoek nadat de curatoren in september plotseling boos opstapten. In een brief aan het bestuur en het management van de organiserende stichting Sonsbeek & State of Fashion noemden ze de arbeidsomstandigheden “precair en uiteindelijk ondraaglijk”. Het team voelde zich structureel genegeerd en verwaarloosd en slachtoffer van seksisme en institutioneel racisme.
Uit het onderzoek van BMC blijkt dat de curatoren wel verder willen, maar niet onder de vlag van de huidige stichting. Daar voelt de gemeente, de belangrijkste financier van het evenement, niet voor.
Het BMC-rapport en de raadsbrief zijn te lezen op de website van de gemeenteraad.
